స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం
స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం అనేది పర్యాటక సమగ్ర అభివృద్ధి కోసం భారత ప్రభుత్వ పర్యాటక మంత్రిత్వ శాఖ ప్రారంభించిన కేంద్ర రంగ పథకం.
స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం
స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం అనేది పర్యాటక సమగ్ర అభివృద్ధి కోసం భారత ప్రభుత్వ పర్యాటక మంత్రిత్వ శాఖ ప్రారంభించిన కేంద్ర రంగ పథకం.
స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం
ఇటీవల, స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం కింద, బౌద్ధ సర్క్యూట్ అభివృద్ధి కోసం పర్యాటక మంత్రిత్వ శాఖ రూ. 325.53 కోట్లతో 5 ప్రాజెక్టులను మంజూరు చేసింది.
ఇది కేంద్ర ప్రభుత్వ దేఖో అప్నా దేశ్ చొరవలో భాగంగా బౌద్ధ సర్క్యూట్ రైలు FAM పర్యటనను కూడా నిర్వహించింది.
ఈ పర్యటన బీహార్‌లోని గయా-బోధగయ, రాజ్‌గిర్-నలంద అలాగే ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని సారనాథ్-వారణాసి గమ్యస్థానాలను కవర్ చేస్తుంది.
ముఖ్య విషయాలు
గురించి:
దేశంలోని థీమ్ ఆధారిత టూరిస్ట్ సర్క్యూట్‌ల సమగ్ర అభివృద్ధి కోసం 2014 -15లో కేంద్ర రంగ పథకం స్వదేశ్ దర్శన్ ప్రారంభించబడింది.
ఈ పథకం స్వచ్ఛ్ భారత్ అభియాన్, స్కిల్ ఇండియా, మేక్ ఇన్ ఇండియా మొదలైన ఇతర స్కీమ్‌లతో సమన్వయం చేయడానికి ఉద్దేశించబడింది.
పథకం కింద, సర్క్యూట్‌ల మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి కోసం పర్యాటక మంత్రిత్వ శాఖ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు/కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల పరిపాలనలకు కేంద్ర ఆర్థిక సహాయాన్ని (CFA) అందిస్తుంది.
అధిక పర్యాటక విలువ, పోటీతత్వం మరియు సుస్థిరత సూత్రాలపై థీమ్-ఆధారిత టూరిస్ట్ సర్క్యూట్‌లను అభివృద్ధి చేయడం ఈ పథకం యొక్క లక్ష్యాలలో ఒకటి.
టూరిజం సర్క్యూట్‌లు:
పథకం కింద, పదిహేను థీమాటిక్ సర్క్యూట్‌లు గుర్తించబడ్డాయి- బౌద్ధ సర్క్యూట్, కోస్టల్ సర్క్యూట్, ఎడారి సర్క్యూట్, ఎకో సర్క్యూట్, హెరిటేజ్ సర్క్యూట్, హిమాలయన్ సర్క్యూట్, కృష్ణా సర్క్యూట్, నార్త్ ఈస్ట్ సర్క్యూట్, రామాయణ సర్క్యూట్, రూరల్ సర్క్యూట్, స్పిరిచువల్ సర్క్యూట్, స్పిరిచువల్ సర్క్యూట్ , గిరిజన సర్క్యూట్, వైల్డ్ లైఫ్ సర్క్యూట్.
ఇతర సంబంధిత కార్యక్రమాలు:
ప్రసాద్ పథకం:
ప్రసాద్ పథకం కింద మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి కోసం 30 ప్రాజెక్టులు కూడా చేపట్టబడ్డాయి.
ఐకానిక్ టూరిస్ట్ సైట్లు:
బుద్ధగయ, అజంతా & ఎల్లోరా లోని బౌద్ధ స్థలాలు ఐకానిక్ టూరిస్ట్ సైట్‌లుగా (భారతదేశం యొక్క మృదువైన శక్తిని పెంపొందించే లక్ష్యంతో) అభివృద్ధి చేయడానికి గుర్తించబడ్డాయి.
బౌద్ధ సమావేశం:
భారతదేశాన్ని బౌద్ధ గమ్యస్థానంగా మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రధాన మార్కెట్‌లుగా ప్రమోట్ చేసే లక్ష్యంతో బౌద్ధ సమ్మేళనం ప్రతి ప్రత్యామ్నాయ సంవత్సరం నిర్వహించబడుతుంది.
దేఖో అప్నా దేశ్’ చొరవ:
దేశీయ పర్యాటక సౌకర్యాలు మరియు మౌలిక సదుపాయాలను అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా దేశంలో విస్తృతంగా ప్రయాణించేలా పౌరులను ప్రోత్సహించడానికి 2020లో పర్యాటక మంత్రిత్వ శాఖ దీన్ని ప్రారంభించింది.
స్వదేశ్ దర్శన్
-
స్వదేశ్ దర్శన్ అనేది కేంద్ర రంగ పథకం.
-
దీనిని 2014-15లో భారత ప్రభుత్వం పర్యాటక మరియు సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ ప్రారంభించింది.
-
ఇది దేశంలోని థీమ్ ఆధారిత పర్యాటక సర్క్యూట్‌లు. ఈ టూరిస్ట్ సర్క్యూట్‌లు అధిక పర్యాటక విలువ,
-
పోటీతత్వం మరియు సమీకృత పద్ధతిలో స్థిరత్వం అనే సూత్రాలపై అభివృద్ధి చేయబడతాయి.
అభివృద్ధి కోసం స్వదేశ్ దర్శన్ కింద 15 నేపథ్య సర్క్యూట్‌లు గుర్తించబడ్డాయి. -
స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం కింద, టూరిజం మంత్రిత్వ శాఖ కేంద్ర ఆర్థిక సహాయాన్ని అందిస్తుంది - సర్క్యూట్‌ల మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి కోసం రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల పరిపాలనలకు CFA.
-
ఈ పథకం స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్, స్కిల్ ఇండియా, మేక్ ఇన్ ఇండియా మొదలైన ఇతర పథకాలతో ఏకీకృతం చేయడానికి ఉద్దేశించబడింది, పర్యాటక రంగాన్ని ఉపాధి కల్పనకు ప్రధాన ఇంజిన్‌గా, ఆర్థిక వృద్ధికి చోదక శక్తిగా, వివిధ రంగాలతో సినర్జీని నిర్మించాలనే ఆలోచనతో రూపొందించబడింది. టూరిజం దాని సామర్థ్యాన్ని గ్రహించేలా చేయడానికి.
టూరిస్ట్ సర్క్యూట్ అంటే ఏమిటి?
టూరిస్ట్ సర్క్యూట్ అనేది ఒకే పట్టణం, గ్రామం లేదా నగరంలో లేని కనీసం మూడు ప్రధాన పర్యాటక ప్రదేశాలు మరియు సుదూర ప్రాంతాలతో వేరు చేయబడని మార్గంగా నిర్వచించబడింది. టూరిస్ట్ సర్క్యూట్‌లు బాగా నిర్వచించబడిన ఎంట్రీ మరియు ఎగ్జిట్ పాయింట్‌లను కలిగి ఉండాలి. కాబట్టి, ప్రవేశించిన పర్యాటకుడు సర్క్యూట్‌లో గుర్తించబడిన చాలా ప్రదేశాలను సందర్శించడానికి ప్రేరేపించబడాలి.
ఇప్పుడు, థీమ్-ఆధారిత టూరిస్ట్ సర్క్యూట్‌లు మతం, సంస్కృతి, జాతి, సముచితం మొదలైన నిర్దిష్ట థీమ్‌ల చుట్టూ ఉండే సర్క్యూట్‌లు. థీమ్-ఆధారిత సర్క్యూట్ ఒక రాష్ట్రానికి పరిమితం కావచ్చు లేదా ఒకటి కంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలు లేదా కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలను కవర్ చేసే ప్రాంతీయ సర్క్యూట్ కూడా కావచ్చు. .
అభ్యర్థులు ప్రసాద్ స్కీమ్‌కి సంబంధించిన సంబంధిత వాస్తవాలను కూడా తెలుసుకోవచ్చు, ఇది టూరిజం మంత్రిత్వ శాఖ క్రింద ప్రారంభించబడింది, ఇది పూర్తి మతపరమైన పర్యాటక అనుభవాన్ని అందించడం కోసం తీర్థయాత్రల గమ్యస్థానాలను ప్రాధాన్యత, ప్రణాళిక మరియు స్థిరమైన పద్ధతిలో సమగ్ర అభివృద్ధిని లక్ష్యంగా చేసుకుంది.
ఔత్సాహికులు దేశం యొక్క ఆర్థిక వృద్ధిని నడపడానికి ప్రభుత్వం యొక్క వివిధ పథకాలు లేదా కార్యక్రమాల గురించి వివరాలను తెలుసుకోవచ్చు.
| స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్ | స్కిల్ ఇండియా మిషన్ | మేక్ ఇన్ ఇండియా కార్యక్రమం |
| హృదయ్- నేషనల్ హెరిటేజ్ సిటీ డెవలప్‌మెంట్ అండ్ ఆగ్మెంటేషన్ యోజన | పునరుజ్జీవనం మరియు పట్టణ పరివర్తన కోసం అటల్ మిషన్ (అమృత్) | స్మార్ట్ సిటీస్ మిషన్ |
స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం - లక్ష్యాలు
-
ప్రణాళికాబద్ధంగా మరియు ప్రాధాన్యతా పద్ధతిలో పర్యాటక సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్న సర్క్యూట్‌లను అభివృద్ధి చేయడం
-
ఇంటిగ్రేటెడ్ పద్ధతిలో గుర్తించబడిన థీమ్-ఆధారిత సర్క్యూట్ అభివృద్ధి
-
స్థానిక సంఘాల క్రియాశీల ప్రమేయం ద్వారా ఉపాధిని ప్రోత్సహించడం.
-
కమ్యూనిటీ ఆధారిత అభివృద్ధి మరియు పేదల అనుకూల పర్యాటక విధానాన్ని అనుసరించండి.
-
దేశం యొక్క సాంస్కృతిక మరియు వారసత్వ విలువను ప్రోత్సహించండి
-
సర్క్యూట్‌లు లేదా గమ్యస్థానాలలో ప్రపంచ స్థాయి మౌలిక సదుపాయాలను అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా పర్యాటక ఆకర్షణను స్థిరమైన పద్ధతిలో మెరుగుపరచడం
-
పెరిగిన ఆదాయ వనరులు, మెరుగైన జీవన ప్రమాణాలు మరియు ప్రాంతం యొక్క మొత్తం అభివృద్ధి పరంగా పర్యాటకం యొక్క ప్రాముఖ్యత గురించి స్థానిక కమ్యూనిటీలకు అవగాహన కల్పించడం.
-
గుర్తించబడిన ప్రాంతాలలో జీవనోపాధిని సృష్టించేందుకు స్థానిక కళ, హస్తకళ, సంస్కృతి, వంటకాలు మొదలైన వాటిని ప్రోత్సహించడం
-
ఉపాధి కల్పన మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థ అభివృద్ధిపై ప్రత్యక్ష మరియు గుణకార ప్రభావం కోసం పర్యాటక సామర్థ్యాన్ని ఉపయోగించుకోవడం.
-
ప్రజల మూలధనాన్ని మరియు నైపుణ్యాన్ని ఉపయోగించుకోవడం.
స్వదేశ్ దర్శన్ పథకం లక్ష్యం
- ఆర్థికాభివృద్ధికి మరియు ఉద్యోగాల కల్పనకు ఉత్ప్రేరకంగా పర్యాటకాన్ని ప్రోత్సహించడం.
- భారతదేశాన్ని ప్రపంచ స్థాయి పర్యాటక కేంద్రంగా అభివృద్ధి చేయడం.
- పర్యావరణ మరియు సాంస్కృతిక పరిరక్షణతో పర్యావరణ పర్యాటకం వంటి థీమ్-ఆధారిత సర్క్యూట్‌లను అభివృద్ధి చేయడం.
- లోతైన మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధిపై దృష్టి సారించి టూరిజంలో వృత్తి నైపుణ్యం మరియు ఆధునికతను అభివృద్ధి చేయడం.
- స్థిరమైన పద్ధతిలో పర్యాటక ఆకర్షణను పెంపొందించడం ద్వారా పూర్తి పర్యాటకాన్ని అందించడం.
ఏదైనా ప్రభుత్వ పరీక్షలకు సిద్ధమవుతున్న అభ్యర్థులు పరీక్షకు మరింత మెరుగ్గా సిద్ధం కావడానికి అందించిన లింక్‌ను సందర్శించవచ్చు-
- ప్రభుత్వ పరీక్షల కోసం ఉచిత ఆన్‌లైన్ క్విజ్
- ప్రభుత్వ పరీక్షలు ఉచిత మాక్ టెస్ట్ సిరీస్
- సొల్యూషన్ PDFలతో ప్రభుత్వ పరీక్ష మునుపటి సంవత్సరం ప్రశ్న పత్రాలు
స్వదేశ్ దర్శన్ – 15 థీమ్ ఆధారిత సర్క్యూట్‌లు
బుద్ధ సర్క్యూట్ - బౌద్ధ పర్యాటకులకు అత్యంత ముఖ్యమైన తీర్థయాత్ర గమ్యస్థానాలు ఈ సర్క్యూట్‌లో చేర్చబడ్డాయి. రాష్ట్రాలు మధ్యప్రదేశ్, బీహార్, ఉత్తరప్రదేశ్, గుజరాత్ మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్. బుద్ధ సర్క్యూట్ గురించి ఇక్కడ వివరంగా తెలుసుకోండి.
కోస్టల్ సర్క్యూట్ - కోస్టల్ సర్క్యూట్ "సూర్యుడు, సముద్రం & సర్ఫ్" యొక్క భూమిగా భారతదేశం యొక్క స్థానాన్ని బలోపేతం చేయడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. భారతదేశపు పొడవైన తీరప్రాంతం (7,517 కి.మీ.) గుజరాత్, మహారాష్ట్ర, గోవా, కేరళ, కర్ణాటక, తమిళనాడు, ఆంధ్రప్రదేశ్, ఒడిశా, పశ్చిమ బెంగాల్ మొదలైన రాష్ట్రాలలో విస్తరించి ఉంది. కోస్టల్ సర్క్యూట్‌లో అండమాన్ మరియు నికోబార్ ద్వీపం కూడా ఉన్నాయి. లింక్ చేయబడిన పేజీలో భారతదేశంలోని తీర మైదానాల గురించి చదవండి.
ఎడారి సర్క్యూట్ – భారతదేశంలోని ఎడారి సర్క్యూట్, ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తున్న సముచిత పర్యాటక సర్క్యూట్. భారతదేశం ప్రవహించే నదులు మరియు విశాలమైన అడవులతో మాత్రమే కాకుండా గొప్ప ఎడారులతో కూడా ఉంది. థార్ ఎడారిలోని ఇసుక తిన్నెలు మరియు అధిక ఉష్ణోగ్రతలు, కచ్ యొక్క శుష్క భూములు మరియు పొడి మరియు చల్లని లడఖ్ మరియు హిమాచల్ లోయలు పర్యాటకుల దృష్టిని చాలా ఆకర్షిస్తాయి.
ఎకో సర్క్యూట్ - ఎకో టూరిజం సర్క్యూట్ పర్యాటకులకు మరియు ప్రకృతికి మధ్య సానుకూల ఇంటర్‌ఫేస్‌ను సృష్టించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ప్రపంచ మరియు దేశీయ పర్యాటకులు భారతదేశంలోని విభిన్న పర్యావరణ-పర్యాటక ఉత్పత్తులను అభినందించేందుకు, సర్క్యూట్ ప్రకృతి మరియు పర్యావరణ అనుకూల గమ్యస్థానాలను సృష్టించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. కేరళ, ఉత్తరాఖండ్, మధ్యప్రదేశ్, తెలంగాణ, మిజోరాం మరియు జార్ఖండ్ రాష్ట్రాలు కవర్ చేయబడ్డాయి.
హెరిటేజ్ సర్క్యూట్ – భారతదేశం 36 యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశాలు మరియు దాదాపు 36 తాత్కాలిక జాబితాలో ఉన్న గొప్ప మరియు శక్తివంతమైన వారసత్వం మరియు సంస్కృతితో ఆశీర్వదించబడింది. సంరక్షణ, జీవనోపాధి మరియు మెరుగైన వివరణాత్మక భాగాలను లక్ష్యంగా చేసుకుని, హెరిటేజ్ సర్క్యూట్ ప్రపంచ యాత్రికుల అవసరాలను తీర్చడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. రాజస్థాన్, అస్సాం, ఉత్తరప్రదేశ్, గుజరాత్, పుదుచ్చేరి, పంజాబ్, ఉత్తరాఖండ్, మధ్యప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణ రాష్ట్రాలు ఈ సర్క్యూట్ కింద ఉన్నాయి.
ఈశాన్య సర్క్యూట్ – ఈశాన్య సర్క్యూట్‌లో అరుణాచల్ ప్రదేశ్, అస్సాం, మణిపూర్, మేఘాలయ, మిజోరం, నాగాలాండ్, త్రిపుర మరియు సిక్కిం రాష్ట్రాల్లో పర్యాటక కేంద్రీకృత అభివృద్ధి ఉంది.
-
హిమాలయన్ సర్క్యూట్ – హిమాలయన్ సర్క్యూట్ భారతదేశ హిమాలయ ప్రాంతానికి నివాళులర్పిస్తుంది, దేశం యొక్క మొత్తం ఉత్తర సరిహద్దు యొక్క వ్యూహాత్మక స్థానాన్ని ఆక్రమించింది. భారత హిమాలయ ప్రాంతం జమ్మూ & కాశ్మీర్, హిమాచల్ ప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్ మరియు ఈశాన్య ప్రాంతం వంటి రాష్ట్రాలను కవర్ చేస్తుంది.
సూఫీ సర్క్యూట్ – భారతదేశంలోని ఈ సర్క్యూట్ దేశంలోని పురాతన సూఫీ సంప్రదాయాన్ని జరుపుకోవడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. భిన్నత్వంలో ఏకత్వం, మత సామరస్యం మరియు వారి స్వంత ప్రత్యేకమైన సంగీతం, కళ మరియు సంస్కృతిని అభివృద్ధి చేయడంలో సూఫీ సంప్రదాయం మరియు సూఫీ సాధువులు నేటికీ దేశంలో గౌరవించబడ్డారు. లింక్ చేయబడిన పేజీలో భారతదేశంలో సూఫీయిజం గురించి వివరంగా తెలుసుకోండి.
కృష్ణా సర్క్యూట్ - భారతదేశంలోని పర్యాటక రంగం చారిత్రాత్మకంగా మతంతో ముడిపడి ఉంది. మతం మరియు ఆధ్యాత్మికత ఎల్లప్పుడూ అభివృద్ధి చేయబడిన అనేక ప్రధాన పర్యాటక ప్రదేశాలతో ప్రయాణానికి సాధారణ ప్రేరణగా ఉన్నాయి. కృష్ణ సర్క్యూట్ అభివృద్ధి ప్రాథమికంగా వివిధ రాష్ట్రాలలో ప్రధానంగా హర్యానా మరియు రాజస్థాన్‌లలో శ్రీకృష్ణుని ఇతిహాసాలకు సంబంధించిన స్థలాలను అభివృద్ధి చేయడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
రామాయణ సర్క్యూట్ – రామాయణ సర్క్యూట్ అభివృద్ధి ప్రాథమికంగా ఈ ప్రదేశాలలో పర్యాటక అనుభవాన్ని సులభతరం చేయడానికి మరియు మెరుగుపరచడానికి దేశవ్యాప్తంగా శ్రీరాముని ఇతిహాసాలకు సంబంధించిన స్థలాలను అభివృద్ధి చేయడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ సర్క్యూట్ కింద దృష్టి సారించిన రాష్ట్రం ఉత్తరప్రదేశ్.
రూరల్ సర్క్యూట్ – గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను పునరుజ్జీవింపజేసేందుకు మరియు దేశీయ మరియు అంతర్జాతీయ పర్యాటకులకు “నిజమైన” భారతదేశం గురించి ఒక సంగ్రహావలోకనం అందించడం కోసం పర్యాటక రంగం యొక్క శక్తిని ఒక శక్తిగా పెంచడం గ్రామీణ సర్క్యూట్ అభివృద్ధి లక్ష్యం. ఈ సర్క్యూట్ గ్రామీణ సర్క్యూట్ మలనాడ్ మలబార్ క్రూయిజ్ టూరిజం మరియు బీహార్ గాంధీ సర్క్యూట్: భితిహార్వా - చంద్రహియా - తుర్కౌలియాను కవర్ చేస్తుంది.
స్పిరిచ్యువల్ సర్క్యూట్ – ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆధ్యాత్మికత కోసం సంవత్సరానికి 330 మిలియన్లకు పైగా ప్రజలు ప్రయాణిస్తుండటంతో, భారతదేశానికి “ఆధ్యాత్మికత యొక్క భూమి” ఈ గమ్యస్థానాలకు దేశవ్యాప్తంగా పర్యాటక సౌకర్యాలు అవసరమనడంలో ఆశ్చర్యం లేదు. హిందూమతం, బౌద్ధం, జైనమతం, సిక్కుమతం అనే నాలుగు గొప్ప మతాలకు జన్మస్థలంగా మరియు యుగాలుగా అన్ని ప్రధాన మరియు సూక్ష్మ-మైనారిటీ మత విశ్వాసాలకు స్వాగతించే రిపోజిటరీగా, భారతదేశం దేశీయంగా మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆధ్యాత్మిక పర్యాటకులకు "తప్పక" గమ్యస్థానంగా ఉంది. కేరళ, ఉత్తరప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర, మణిపూర్, బీహార్, రాజస్థాన్, పుదుచ్చేరి వంటి రాష్ట్రాలు ఆధ్యాత్మిక సర్క్యూట్ దృష్టిలో ఉన్నాయి.తీర్థంకర్ సర్క్యూట్ – దేశంలోని ప్రకృతి దృశ్యాన్ని చుట్టుముట్టే అసంఖ్యాక జైన పుణ్యక్షేత్రాలు ఉన్నాయి మరియు అహింస, ప్రేమ మరియు జ్ఞానోదయం యొక్క సందేశాన్ని ఎల్లప్పుడూ వ్యాప్తి చేసిన జైన తీర్థంకరుల జీవితాలు మరియు కార్యకలాపాలతో అనుబంధం గురించి మాట్లాడతాయి. ప్రత్యేకమైన మరియు ప్రత్యేకమైన వాస్తుశిల్పం నుండి వంటకాలు మరియు చేతిపనుల వరకు, తీర్థంకర్ సర్క్యూట్ పర్యాటకులకు ఆసక్తి ఉన్న అన్ని గమ్యస్థానాలను అభివృద్ధి చేయడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
వైల్డ్‌లైఫ్ సర్క్యూట్ – అపురూపమైన వన్యప్రాణుల శ్రేణి భారతదేశాన్ని వన్యప్రాణుల పర్యాటక కేంద్రంగా మార్చింది. వైల్డ్‌లైఫ్ సర్క్యూట్‌లు భారతదేశంలోని జాతీయ మరియు రాష్ట్ర వన్యప్రాణుల సంరక్షణ మరియు అభయారణ్యాలలో "సస్టైనబుల్", "ఎకోలాజికల్" మరియు "నేచర్ సెంట్రిక్" అభివృద్ధిని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి. అస్సాం మరియు మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రాలు దృష్టిలో ఉన్నాయి. ఇవ్వబడిన లింక్‌పై వన్యప్రాణి సంరక్షణ చట్టం, 1972 చదవండి.గిరిజన సర్క్యూట్ - భారతదేశంలోని గిరిజన జనాభా నేటి ఆధునిక ప్రపంచంలో కూడా తమ పురాతన ఆచారాలు, ఆచారాలు మరియు సంస్కృతిని కాపాడుకోగలుగుతున్నారు. గిరిజన సర్క్యూట్‌లు భారతదేశం యొక్క శక్తివంతమైన గిరిజన సంప్రదాయాలు, సంస్కృతి, పండుగలు, హస్తకళ, కళ, ఆచారాలు మొదలైన ప్రపంచానికి "ఆధునిక యాత్రికుడు" దగ్గరి మరియు వ్యక్తిగత సంగ్రహావలోకనం అందించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి. గిరిజన సర్క్యూట్ అభివృద్ధి కోసం ఛత్తీస్‌గఢ్, నాగాలాండ్ మరియు తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని కవర్ చేస్తుంది. .
