నేషనల్ స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ మిషన్
దేశంలోని ప్రతిభ అభివృద్ధికి అవకాశాలను సృష్టించడం మరియు అభివృద్ధి చెందని రంగాలకు మొత్తం పరిధిని మరియు స్థలాన్ని మెరుగుపరచడం దీని లక్ష్యం.
నేషనల్ స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ మిషన్
దేశంలోని ప్రతిభ అభివృద్ధికి అవకాశాలను సృష్టించడం మరియు అభివృద్ధి చెందని రంగాలకు మొత్తం పరిధిని మరియు స్థలాన్ని మెరుగుపరచడం దీని లక్ష్యం.
స్కిల్ ఇండియా
పరిచయం
2015లో, ప్రధానమంత్రి, శ్రీ నరేంద్ర మోదీ స్కిల్ ఇండియా మిషన్‌ను ప్రారంభించారు, ఇది భారతదేశం 'ఆత్మనిర్భర్' (స్వయం-ఆధారపడటం)గా మారడానికి తన దృష్టికి అనుగుణంగా ఉంది. ఈ చొరవ పరిశ్రమ డిమాండ్లు మరియు నైపుణ్య అవసరాల మధ్య అంతరాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడే సమగ్ర నైపుణ్య అభివృద్ధి శిక్షణా కార్యక్రమాలను రూపొందించడం మరియు అమలు చేయడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
స్కిల్ ఇండియా ప్రోగ్రామ్‌లు పాఠ్యాంశాల ఆధారిత నైపుణ్య శిక్షణా కోర్సులను అమలుపరుస్తాయి, ఇందులో శిక్షణ పొందినవారు పరిశ్రమ-గుర్తింపు పొందిన అభ్యాస కేంద్రాల నుండి ధృవపత్రాలు మరియు ఆమోదాలను పొందుతారు. పాఠశాల పాఠ్యాంశాల్లో నైపుణ్యం-ఆధారిత అభ్యాసాన్ని చేర్చడం, దీర్ఘకాలిక మరియు స్వల్పకాలిక నైపుణ్య శిక్షణ మరియు ఉపాధి రెండింటికీ అవకాశాలను సృష్టించడం కూడా ఈ మిషన్‌లో ఉంది.
స్కిల్ ఇండియా ఇనిషియేటివ్ అవసరం
75% పని చేసే వయస్సు గల జనాభా కారణంగా భారతదేశం 'యువ' దేశంగా ఉండటంతో, నైపుణ్యం కలిగిన మరియు విద్యావంతులైన శ్రామికశక్తి అభివృద్ధి దాని మొత్తం ఆర్థిక వ్యవస్థను మెరుగుపరచడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది.
ఇంటర్నేషనల్ లేబర్ ఆర్గనైజేషన్ (ILO) ప్రకారం, 2030 నాటికి భారతదేశం ~29 మిలియన్ల నైపుణ్యం కలిగిన సిబ్బంది కొరతను ఎదుర్కొనే అవకాశం ఉంది. దీనిని అనుసరించి, భారతదేశం సకాలంలో కొత్త సాంకేతికతలలో పెట్టుబడి పెట్టడం లేదా పరిశ్రమను నిర్మించడం వంటి చర్యలు తీసుకోకపోతే - 2019లో యాక్సెంచర్ అంచనా వేసింది. -అవసరమైన నైపుణ్యాలు-నైపుణ్యం లోటు వల్ల వచ్చే దశాబ్దంలో స్థూల దేశీయోత్పత్తి (GDP) పరంగా దేశం US$ 1.97 ట్రిలియన్లు నష్టపోవచ్చు.
'స్కిల్ ఇండియా మిషన్'తో, పరిశ్రమకు అవసరమైన ఆచరణాత్మక నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయడం మరియు తద్వారా దేశంలో ఉపాధి రేటును మెరుగుపరచడం భారత ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
అమలులోకి వచ్చినప్పటి నుండి, మిషన్ ఉపాధిని పెంచడానికి సహాయపడింది. సెంటర్ ఫర్ మానిటరింగ్ ఇండియన్ ఎకానమీ (CMIE) నుండి వచ్చిన డేటా ప్రకారం, నిరుద్యోగం రేటు డిసెంబర్ 2020లో 9.1% నుండి 2021 జనవరిలో 6.5%కి తగ్గింది, అయితే ఉద్యోగ రేటు డిసెంబర్ 2020లో 36.9% నుండి 2021 జనవరిలో 37.9%కి పెరిగింది.
స్కిల్ ఇండియా మిషన్
ఈ చొరవ ద్వారా, 2022 నాటికి భారతదేశంలో > 40 కోట్ల (400 మిలియన్లు) మందికి వివిధ నైపుణ్యాలలో శిక్షణ ఇవ్వాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
ముఖ్యమైన నైపుణ్యాలు:
- అప్రెంటిస్‌షిప్ శిక్షణ – ఇంజనీరింగ్‌లో గ్రాడ్యుయేట్లు/డిప్లొమా హోల్డర్‌లకు పోస్ట్-ఎడ్యుకేషన్ ఉద్యోగ శిక్షణను అందించడం ద్వారా దేశంలో అప్రెంటీస్‌షిప్ అవకాశాలను మెరుగుపరచడానికి ప్రోగ్రామ్ ప్రారంభించబడింది.
- టెక్నికల్ ఇంటర్న్ ట్రైనింగ్ ప్రోగ్రామ్ (TITP) – ఈ ప్రోగ్రామ్ పాల్గొనే దేశాల మధ్య నైపుణ్యాలు, సాంకేతికత మరియు నైపుణ్యం బదిలీని సులభతరం చేయడం ద్వారా అంతర్జాతీయ సహకారాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది మరియు తద్వారా మానవ వనరులను అభివృద్ధి చేయడంలో సహాయపడుతుంది. ఈ కార్యక్రమం జపాన్‌లోని ఇండస్ట్రియల్ సొసైటీలో ఒక నిర్ణీత వ్యవధిలో (3-5 సంవత్సరాలు) ప్రొఫెషనల్ డెవలప్‌మెంట్ కోర్సుల కోసం విద్యార్థులకు అవకాశాలను అందిస్తుంది.
- ఆన్‌లైన్ నైపుణ్యం – ‘e-Skill’ ఇండియా పోర్టల్ B2C ఇ-లెర్నింగ్ సైట్‌లను డిజిటల్‌గా ఆపరేట్ చేసే మరియు బిల్డ్ & సోర్స్ ఇ-లెర్నింగ్ కంటెంట్‌ను లింక్ చేస్తుంది.
కీలక విభాగాలు
స్కిల్ ఇండియా మిషన్ కింద, వివిధ నైపుణ్యాభివృద్ధి కార్యక్రమాలను నిర్వహించడానికి మరియు మద్దతు ఇవ్వడానికి ప్రభుత్వం కీలకమైన విభాగాలను ఏర్పాటు చేసింది.
కీలక పథకాలు
అదనంగా, కౌంటీ అంతటా ‘స్కిల్ ఇండియా మిషన్’ కార్యక్రమాలు అమలు అయ్యేలా ప్రభుత్వం అనేక కీలక పథకాలను ప్రవేశపెట్టింది.
ప్రధాన మంత్రి కౌశల్ వికాస్ యోజన (PMKVY)-
స్కిల్ ఇండియా మిషన్ కింద, మినిస్ట్రీ ఆఫ్ స్కిల్ డెవలప్‌మెంట్ అండ్ ఎంటర్‌ప్రెన్యూర్‌షిప్ (MSDE) ప్రధాన మంత్రి కౌశల్ వికాస్ యోజన (PMKVY), జన్ శిక్షన్ సంస్థాన్ (JSS) నైపుణ్యం ఆధారిత అభ్యాసం మరియు నేషనల్ అప్రెంటిస్‌షిప్ ప్రమోషన్ స్కీమ్ (NAPS)ని అమలు చేస్తోంది. దేశం.
PMKVY 2.0 (2016-20) కింద, ~రూ.ల విలువైన నిధులు. ఫిబ్రవరి 2021 నాటికి అమలు చేసే ఏజెన్సీలకు 7,279 కోట్లు (US$ 977.40 మిలియన్లు) జారీ చేయబడ్డాయి.
PMKVY 2.0 (2016-20) కింద 1 కోటి మంది యువతకు శిక్షణ ఇవ్వడం లక్ష్యం. జనవరి 2021 నాటికి, 1.07 మిలియన్ అభ్యర్థులు శిక్షణ పొందారు.
PMKVY 3.0 కింద, జనవరి 15, 2021న ప్రారంభించబడింది, ప్రభుత్వం దేశంలోని అన్ని జిల్లాలకు డిమాండ్-ఆధారిత, స్వల్పకాలిక అభివృద్ధి శిక్షణా కార్యక్రమాలను ప్రవేశపెట్టింది.
జన్ శిక్షన్ సంస్థాన్ (JSS)-
ఈ పథకం అణగారిన జనాభాకు (షెడ్యూల్డ్ కులాలు/షెడ్యూల్డ్ తెగలు/మైనారిటీలు), కనీస మౌలిక సదుపాయాలు మరియు వనరులతో వృత్తిపరమైన శిక్షణను అందిస్తుంది.
వివిధ JSS నైపుణ్య కార్యక్రమాల ద్వారా, 6.68 లక్షల మంది అభ్యర్థులు FY19 మరియు FY21 మధ్య (ఫిబ్రవరి 23, 2021 వరకు) శిక్షణ పొందారు.
సాధారణ విద్యతో అనుసంధానం-
విద్యా మంత్రిత్వ శాఖ (MoE) మరియు MSDE, ఇతర పరిపాలనా మంత్రిత్వ శాఖలు, ప్రధాన స్రవంతి విద్యలో వృత్తి విద్యా కార్యక్రమాలను దశలవారీగా చేర్చేందుకు ప్లాన్ చేస్తున్నాయి. దీనికి అనుగుణంగా, రాబోయే ఐదేళ్లలో, జాతీయ విద్యా విధానం (NEP) 2020 50% సాధారణ విద్య విద్యార్థులను VETకి సాధికారత కల్పించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
ప్రధాన మంత్రి యువ (PM YUVA) యోజన-
ఈ పథకం వ్యవస్థాపకత విద్య మరియు శిక్షణ ద్వారా అనుకూల వాతావరణాన్ని సృష్టించడం మరియు వ్యవస్థాపక నెట్‌వర్క్‌కు సులభమైన ప్రాప్యతను అందించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఇది 10 రాష్ట్రాలు (ఉత్తర ప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్, బీహార్, పశ్చిమ బెంగాల్, తమిళనాడు, తెలంగాణ, కేరళ, అస్సాం, మేఘాలయ మరియు మహారాష్ట్రతో సహా) మరియు రెండు కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలకు (ఢిల్లీ మరియు పుదుచ్చేరి) వర్తిస్తుంది.
సంకల్ప్ (లైవ్లీహుడ్ ప్రమోషన్ కోసం స్కిల్స్ అక్విజిషన్ మరియు నాలెడ్జ్ అవేర్‌నెస్)-
జనవరి 2018లో ప్రారంభించబడింది, SANKALP అనేది నైపుణ్యాభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో నిర్వహించబడే ప్రపంచ బ్యాంక్-నిధుల కార్యక్రమం. ప్రాజెక్ట్ యొక్క మొత్తం వ్యయం US$ 675 మిలియన్లు, ప్రపంచ బ్యాంక్ నుండి US$ 500 మిలియన్ల సహాయంతో సహా ఇది మార్చి 2023 వరకు ఆరు సంవత్సరాలలో రెండు విడతలుగా (ఒక్కొక్కటి US$250 మిలియన్లు) అమలు చేయబడుతుంది.
స్కిల్ ఇండియా మిషన్ - ఇటీవలి అభివృద్ధి
- ఏప్రిల్ 2021లో, రాష్ట్ర నైపుణ్యాభివృద్ధి మిషన్లు (SSDMS) మరియు జిల్లా నైపుణ్య కమిటీల (DSCల) సాధికారత కోసం ప్రభుత్వం అన్ని ఈశాన్య రాష్ట్రాలు-అరుణాచల్ ప్రదేశ్, అస్సాం, మణిపూర్, మేఘాలయ, మిజోరాం, నాగాలాండ్ మరియు త్రిపురలతో సహా గాంగ్టక్, సిక్కింలో ప్రాంతీయ వర్క్‌షాప్ నిర్వహించింది. ) మరియు ప్రధాన మంత్రి కౌశల్ వికాస్ యోజనను విజయవంతంగా అమలు చేయండి.
ఫిబ్రవరి 2021లో, టెక్నాలజీ ఇన్ఫర్మేషన్, ఫోర్‌కాస్టింగ్ మరియు అసెస్‌మెంట్ కౌన్సిల్ (TIFAC) మెరుగైన అమరిక మరియు ప్లేస్‌మెంట్ కోసం MSMEల నుండి డిమాండ్‌కు అనుగుణంగా 'శ్రామిక్' (కార్మికులు) యొక్క మ్యాపింగ్ నైపుణ్యాల కోసం వర్క్ పోర్టల్ SAKSHAM (శ్రామిక్ శక్తి మంచ్)ను ప్రారంభించింది. 10 లక్షల బ్లూ కాలర్డ్ స్థానాలు. - జనవరి 2021లో, 'స్పెసిఫైడ్ స్కిల్డ్ వర్కర్' (SSW)తో కూడిన వ్యవస్థ యొక్క సరైన ఆపరేషన్ కోసం భాగస్వామ్యం కోసం ప్రాథమిక ఫ్రేమ్‌వర్క్‌పై భారతదేశం మరియు జపాన్ మధ్య అవగాహన ఒప్పందాన్ని (MOU) కేంద్ర మంత్రివర్గం ఆమోదించింది.
- జపాన్‌లోని 14 విభిన్న రంగాలలో పని చేసేందుకు అవసరమైన సామర్థ్యాలు (జపనీస్ భాషలో ప్రావీణ్యంతో సహా) ఉన్న నైపుణ్యం కలిగిన శ్రామికశక్తిని భారతదేశం నుండి జపాన్‌కు తరలించడాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ఈ ఎమ్ఒయు రెండు దేశాలకు సంస్థాగత ఫ్రేమ్‌వర్క్‌ను అందిస్తుంది.
స్కిల్ ఇండియా మిషన్ - బడ్జెట్ కేటాయింపు
2021-22 కేంద్ర బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం రూ. నైపుణ్యాభివృద్ధి మరియు వ్యవస్థాపకత మంత్రిత్వ శాఖకు 2,785.23 కోట్లు (US$ 379.06 మిలియన్లు).
ముగింపు
భారతదేశాన్ని 'యువత దేశం'గా పేర్కొనడంతో, దాని ప్రజలు దాని గొప్ప బలం కావచ్చు. దేశీయ ఆర్థిక వ్యవస్థ కోసం దేశం తన యువ శ్రామిక శక్తిని మాత్రమే కాకుండా, ప్రపంచానికి కూడా శిక్షణ ఇవ్వాలి మరియు అభివృద్ధి చేయాలి; నైపుణ్యాలను మ్యాపింగ్ చేయడం మరియు సంబంధిత శిక్షణా కార్యక్రమాలను అభివృద్ధి చేయడం, ఉత్తమ అభ్యాసాలను అవలంబించడం, విదేశీ క్యాంపస్‌లను స్వీకరించడం మరియు పరిశ్రమకు సిద్ధంగా ఉన్న నైపుణ్యాలను సాధించడం ద్వారా దీనిని సాధించవచ్చు.
అదనంగా, ప్రపంచ పరిశ్రమలు మరియు వ్యక్తిగత భాగస్వాములతో ప్రభుత్వం యొక్క సహకారం అనేక కార్యక్రమాలను సమర్థవంతంగా అమలు చేయడానికి మార్గం సుగమం చేస్తుంది మరియు అందువల్ల, వృత్తిపరమైన శ్రామిక శక్తి లభ్యతను నిర్ధారించడం మరియు ఉపాధిని మరింత పెంచడం; ఇది భారతదేశం ప్రపంచ నైపుణ్య రాజధానిగా మారడానికి సహాయపడుతుంది.
